دانلود پایان نامه رشته حقوق

خرید و فروش دین پولی (تنزیل)

 
 
 
 
مقدمه:
امروزه در مبادلات بازرگانی بین تجار و حتی معاملات عادی فیمابین مردم، اسناد تجاری  به عنوان وسیله پرداخت و تأدیه ثمن رد و بدل می گردد. اما صرف صدور اسناد تجاری و تأدیه آنها به متعهدٌ له به معنای پرداخت و تأدیه دین محسوب نمی گردد بلکه تا زمان وصول وجه اسناد، دین مدیون به قوت خود باقی خواهد ماند  و در اصطلاح فقها ذمه او همچنان مشغول است. بنابراین اسناد تجاری حاکی از وجوه تعهد نقدی هستند. یکی از ویژگی ها و امتیازات اسناد تجاری، این است که می توانند وسیله ای برای ابزار کسب اعتبار دارنده سند محسوب گردند.  همانطور که می دانیم اکثر معاملات انجام گرفته فیمابین تجار بر مبنای اعتبار آنها صورت می گیرد، زیرا همیشه پول نقد در اختیار آنها نیست که در مبادلات پرداخت گردد. بنابراین در معاملات نسیه که گردش بازرگانی بر آن است خریداردر برابر کالا و اموالی که می خرد سفته ای معادل وجه کالا به فروشنده می دهد و وقتی می خواهد بفروشد سفته خریدار را به ازاء قیمت کالا قبول می کند و این اسناد که وسیله تسهیل معامله و اعتبار آن هستند در بازار خرید و فروش می شود و حتی می توان وجه نقد مندرج در آن را با کسر مبلغی از آن زودتر از سر رسید دریافت نمود که به اصطلاح کسبه و تجار تنزیل سند یا نزول گفته می شود. با توجه به مبنای صحت معامله خرید و فروش دین با شخص مدیون و اشخاص ثالث دارنده اسناد تجاری می تواند طلب خود را که میزان آن در اسناد تجاری تصریح شده است را به خود شخص مدیون و یا اشخاص ثالث دیگری بفروشد و ثمن آن را دریافت نماید.
 
با لحاظ اهمیت تنزیل اسناد تجاری، در این بخش سعی می گردد به تفصیل این معامله مورد بررسی قرار گیرد.امری که از سوی حقوقدانان و صاحب نظران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. شاید بتوان دلیل بی توجهی به این معامله را اعتقاد به عدم شرعی بودن و تحریم دانستن آن از سوی بعضی از فقها و اندیشمندان اسلامی دانست، در حالی که با تعمق و بررسی آن عدم مغایرت آن با موازین شرعی آشکار می گردد.
بنابراین به لحاظ این که اسناد تجاری نماینده تعهد نقدی (پولی) می باشند برای تبیین صحت تنزیل، علاوه بر صحت و جواز بیع دین که به تفصیل ذکر شد لازم است اولاً مفهوم و ماهیت پول و مالیت آن به عنوان مورد معامله در عقد تنزیل تبیین گردد، ثانیاً خود صحت و جواز معامله خرید و فروش پول نیز مورد بررسی قرار گیرد. ثالثاً نظر به این که در تنزیل اسناد تجاری دارنده اسناد معمولاً به دلیل نیاز فوری به وجه نقد، زودتر از سر رسید طلب،اقدام به فروش آن می نماید یا به عبارت فقهی، دین مؤجل به معجل تبدیل می گردد، مبنای تغییر موعد دین نیز بررسی گردد. به دلیل مرتفع نمودن شبهات ربوی این معامله، آثار و پیامدهای سوء معاملات ربوی که منجر به بطلان آن شده برشمرده و عدم تسری این آثار در عمل تنزیل بحث می گردد.
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
مقدمه: 2
خرید و فروش دین پولی (تنزیل) 5

مبحث اول : تعریف تنزیل ورابطة آن با معامله خرید و فروش دین 5

گفتار اول : تعریف تنزیل 5
بند اول : تعریف لغوی 5
بند دوم : تعریف اصطلاحی : 6
گفتار دوم : رابطه تنزیل و خرید و فروش دین 6

مبحث دوم : تبیین صحت معامله خرید و فروش پول 9

گفتار اول : ریشه لغوی وتعریف  پول و بررسی مالیت آن 9
بند اول : ریشه لغوی پول 9
بند دوم : تعریف پول 12
بند سوم:  بررسی مالیت پول با توجه به تعریف مال 14
گفتار دوم : بررسی ملاک مالیت پول های اعتباری 15
بند اول : ملاک مالیت پول  اعتبار دولتها است 16
بند سوم – ملاک مالیت پول، دولت و عرف جامعه است. 22
گفتار سوم : بررسی معامله خرید و فروش پول 25
بند اول :  قول کسانی که ادعا دارند خرید و فروش پول تحقق پیدا نمی کند. 26
بند دوم – قول به عدم جواز به علت حاکی بودن پول از طلا و نقره (قول مشهور فقهای عامه) 34

مبحث سوم : بررسی تعجیل دین مؤجل 50

مبحث چهارم :عدم تسری آثارو پیامدهای سوء معاملات ربوی به تنزیل 54

منابع و مأخذ 59